Lastikler, aracınızın yolla temas eden tek noktasıdır. Dolayısıyla; aracın yol tutuşu, frenleme şeklinde performans ve güvenlik özellikleri üstünde direkt bir etkiye haizdir. Bu yüzden otomobil lastiği çeşitlerini bilmek ve doğru lastik seçimi yapmak oldukça önemlidir. Ek olarak hava basıncı şeklinde kontrolleri aksatmamak, aracın sağlığı açısından da oldukça önemlidir. Lastik çeşitleri de aracın tipine bakılırsa değişmekte ve kullanım yeri, zamanına bakılırsa de farklılık göstermektedir. Peki, otomobil lastiği çeşitleri nedir?
Vasıta Tipine Gore Lastikler Çeşitleri
Oto lastikler; vasıta türlerine ve kullanım koşullarına bakılırsa çeşitlilik gösterir. Değişik vasıta tipleri için değişik yapı, tasarım ve boyutta lastikler geliştirilmektedir. Çeşitli kategorilere ayrılan lastik tipleri şu şekilde sıralanabilir:
Binek otomobil lastikleri
Otobüs / kamyon lastikleri
Hafifçe ticari vasıta lastikleri
4×4 / SUV lastikleri
Motosiklet lastikleri
Minibüs lastikleri
Scooter lastikleri
Bisiklet lastikleri
Bunlara ek olarak, iş makinası ve traktör lastikleri şeklinde değişik ağır vasıtalar için de üretilen lastikler de farklılık gösterir.
Binek Otomobil Lastikleri
Tüm araçların kullanımına uygun olarak üretiliyor. Ek olarak bu lastikler uzun soluklu kullanım için tasarlanıyor. Böylece maddi açıdan daha elverişli hale geliyor. Bununla birlikte binek otomobil lastikleri, standart fren gücünün yanında iyi bir yol tutuşu da vaat ediyor. Doğal olarak uzun ömürlü olmaları, düşük yakıt tüketimini de öne çıkarıyor.
Hafifçe Ticari Vasıta Lastikleri
Hafifçe ticari vasıta lastikleri; pikap, kamyon ve kamyonet seçimi araçlar için tasarlanıyor. Binek otomobil lastiklerine bakılırsa daha değişken yol tiplerine bakılırsa dizayn ediliyor. Bunun sebebi ise bu araçların işlevsel olarak daha değişik bir amaçla kullanılıyor olmasıdır.
SUV / 4×4 Lastikleri
Bu lastik çeşidi, 4×4 araçlar için üretiliyor. 4×4 lastikler hem düz yolda hem de arazi şartlarında performans gösteriyor. Lastiklerin sırt desenleri bu şartlara uygun olarak dizayn ediliyor. Ek olarak konforlu bir sürüş deneyimi sağlıyor. Güçlendirilmiş bir yapının yanında esnek yanaklara da haizdir.
SUV / 4×4 Lastik Seçenekleri Nedir?
SUV / 4×4 lastikleri, kullanıldıkları zemin koşullarına bakılırsa de değişik seçeneklere haizdir. Yalnızca otoyol kullanımı için geliştirilen SUV lastikleri, HT (High Terrain) kategorisi içinde içeriyor. Arazi koşullarında kullanılabilen lastikler ise All Terrain & Mud Terrain lastikler olarak ikiye ayrılıyor.
AT Lastik Nedir?
AT lastikler hem yol hem yol dışı koşullarda sürüş için geliştirilen lastiklerdir. Genel olarak %40 arazi %60 asfalt kullanımı şeklinde oranlarla sunulmaktadır. All Terrain lastikler, otoyol lastiklerine bakılırsa daha geniş, MT lastiklere bakılırsa ise daha dar diş aralıklarına haizdir. Ek olarak A/T lastik karkasları, sıkıntılı sürüş koşullarına karşı güçlendirilmiştir.
MT Lastik Nedir?
MT lastiklerin diş aralıkları oldukça geniş bir yapıya haizdir ve arazi kullanımına uygun geliştirilmektedir. M/T lastikler, AT lastiklere bakılırsa daha kuvvetli yapıya haizdir. Hususi desenleri ile sıkıntılı arazi koşullarında, çamurlu zeminlerde yüksek çekiş gücü sağlarlar. Mud Terrain lastikler, tasarımlarına bakılırsa değişik off-road koşullarında kullanıma daha uygun olabilirler.
Mevsimlere Gore Lastik Çeşitleri
Daha konforlu ve güvenli bir gezi için mevsim koşullarına uygun vasıta lastiği seçilmelidir. Mevsimine uygun olarak seçilmeyen lastikler hem sürücünün kendisi için hem de çevredekiler için güvenli değildir. Bu bağlamda mevsim koşullarına bakılırsa lastikler ise temelde 3’e ayrılır.
4 Mevsim Lastik Nedir?
4 mevsim lastikleri, yaz ve kış lastiklerinin aksine tüm yıl kullanım için geliştirilir. Bu açıdan sürücülere oldukça kolaylık sağlar. Lastik teknolojisi alanındaki ilerlemeler yardımıyla, değişik mevsim koşullarında kullanılabilen lastiklerin üretilebilmesi elde etmiştir. Sadece bir dört mevsim lastik; kışın kış, yazın yaz lastiği performansı sergileyemez. Ilımlı ve değişken havalar için ise idealdirler. Ek olarak iyi bir frenleme performansı sağlar.
Bu lastik çeşidi, yaz için oldukça kullanışlıdır. Kış mevsimine gelindiğinde ise, aşırı kış şartlarına uyum sağlayamaz. Hafifçe karlı yollarda geçiş gücü iyidir. Kışın, kış lastiğine geçilmesi önerilir. Bu sayede daha güvenli bir gezi mümkün kılınır. 4 mevsim lastiklerin bir öteki pozitif yanları ise, vasıta sahiplerine maddi tutum sağlar.
4 Mevsim Lastik Ne kadara Ayrılır?
Dört mevsim lastikleri, kendi aralarında da kabaca ikiye ayrılır. Halk içinde “gerçek 4 mevsim lastik” olarak malum lastikler, yanak kısmında 3PMSF sembolünü taşır. 3PMSF (3 zirveli dağ içinde kar tanesi) sembolünü taşıyan dört mevsim lastikler, kışın kullanıma daha uygundur. 7 dereceden soğuk havalarda etkili yol tutuşu sağlayabilirler.
Yalnızca M+S işareti taşıyanlar ise sıcaklıkların yedi aşama altına düşmediği kesimler için tercih edilmelidir. M+S (Mud and Snow) işaretlemesi, lastiğin diş yapısının çamurlu ve karlı zeminde ilerlemeye uygun bulunduğunu gösterir. Sadece lastikler, bu işaretlemeyi taşımak için standart testlere doğal olarak tutulmaz. Lastikte M+S işaretlemesi bulunabilmesi için bileşik özellikleri dikkate alınmaz. Ek olarak bir dipnot olarak, 3PMSF işaretlemeli her lastikte M+S işaretlemesi de bulunur. Sadece M+S işaretlemeli her lastikte 3PMSF bulunmaz.
4 Mevsim Lastik Kış Lastiği Yerine Geçer mi?
3PMSF (3 Tepeli Dağ Kar Tanesi) işaretlemeli 4 mevsim lastikler, 7 aşama altı sıcaklıklarda kullanılabilmektedir. Sadece sıkıntılı kış koşullarına hususi geliştirilen kış lastiklerinin yerini tutmazlar. Dört mevsim lastikleri, buzlanmanın ve yoğun kar yağışının görülmediği kesimler için önerilmektedir.
Yaz Lastiği Nedir?
Yaz lastikleri, sıcaklığın 7 aşama üstünde olduğu mevsim şartları için geliştirilir. Bu lastikler yardımıyla, yaz mevsiminde gereksinim duyulan standart gezi fırsatı sağlanır. Yazlık lastikler, sıcak havalarda kuru ve ıslak zeminde kullanıma uygun olarak tasarlanır. Bu lastiklerin ıslak zemin performansı desenlere bakılırsa değişkenlik izah edebilir. Sadece çoğunluğu ıslak zeminde kullanım için uygun ve güvenlidir. Bununla birlikte hava 7 derecenin altına düşerse bu tekerlekten alınacak verimde düşecektir. Bunun sonucunda yol tutuşu azalır ve bazı güvenlik problemleri doğabilir. Ek olarak yaz mevsimine uygun lastiklerin diş derinliği minimum 1.6 mm olmalıdır. Bu yakıt tasarrufuna da destek olacaktır.
Yaz Lastikleri, Kış Mevsiminde Kullanılır mı?
Yaz lastikleri, soğuk hava şartlarına uygun değildir. Şundan dolayı yaz lastiği sıcak havalara uygun olarak tasarlanmıştır. Ek olarak yaz lastiğinizi kışın kullanmanız durumunda ömrü de kısalacaktır. Şundan dolayı soğuk koşullara maruz kalan lastik sırtı sertleşecektir. Bununla beraber çekişi azalabilir ve lastikler de çatlaklar oluşabilir.
Kış Lastiği Nedir?
Kış lastiği yardımıyla sürücüler kış mevsiminde daha rahat bir yol deneyimi yaşar. Bu lastik çeşidi, kış mevsimindeki buzlanma, ıslak zemin ya da don şeklinde negatif şartlarla başa çıkar. Ek olarak kış lastiği bileşikleri, yazlık lastiklerin aksine 7 dereceden soğuk havalar için geliştirilir. Bununla beraber tüm lastikler şeklinde kış lastiği performans özellikleri de desenlere bakılırsa değişkenlik izah edebilir. Mesela; çoğu zaman çivi delikli olarak sunulan kimi lastikler, buzlanmanın yoğun olduğu koşullarda kullanıma daha uygundur. Tüm bunların yanında yaz mevsiminde kış lastiği kullanılmamalıdır.
3PMSF (3 Tepeli Dağ Kar Tanesi) Sembolü Nedir?
Yukarıdaki bilgilerin yanı sıra kışlık lastik desenleri, karlı ve buzlu zemin koşullarında sürüşe uygun tasarlanır. Bu lastiklerin yanak bölgesinde 3PMSF (3 Tepeli Dağ Kar Tanesi) sembolü yer alır. 3PMSF, lastiğin karlı zeminde, 0 aşama altı sıcaklıklarda kontrol edilerek ilgili kurumlardan onay aldığını gösterir.
Kar Yağışı Olmasa da Kış Lastiği Kullanılır mı?
Kışlık lastikler, düşük sıcaklıklarda esnekliklerini yitirmeyerek etkili yol tutuşu sağlar. Bu yüzden; hava sıcaklığı 7 derecenin altına indiğinde yağış olmasa da kış lastiği kullanmak önemlidir. Şundan dolayı yoldan meydana gelen negatif etkenler sürüş kontrolünüzü kaybetmenize sebebiyet verebilir.
Performans Lastikleri Nedir?
Bu lastik çeşidi daha üst segment otomobiller için tasarlanır. Bu lastikler yüksek hızlara yetişme potansiyeli barındırır. Ek olarak frenleme ve sportif bir sürüş deneyimi için idealdir.
Delinse Bile Gidebilen Lastik: Run-Flat
Yukarıda sayılan pek oldukça lastik çeşidinin run-flat modeli bulunuyor. Bu lastiğin özelliği ise, hasar almasına karşın belirli bir süre gidebilmeyi başarmasıdır. Bu açıdan sürücülere güvenli bir tecrübe sunar. Bu tekerlek yardımıyla ihtimaller içinde bir delinme sonrası, bir uzmana başvuracak kadar gitmek mümkün. Genel olarak bu lastik çeşidi öteki lastiklerden daha maliyetlidir.
Lastikler Mevzusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Lastik değişimleri esnasında dikkat edilmesi ihtiyaç duyulan bazı hususlar mevcut. Araca takılacak lastiklerin denge ayarları göz ardı edilmemelidir. Ek olarak lastikleri her seferinde alanında uzman birinin takması daha güvenli bir yol deneyimi sağlar. Montaj sonrasında ise hava basınçlarının kontrolü yapılmalıdır. Tüm bunlara ek olarak, lastik değiştirirken tüm lastikler aynı mevsime uygun olarak kullanılmalıdır. Mesela bir lastik kış lastiğiyken ötekiler yaz lastiği olmamalıdır.
Lastiklerin Üstünde Bulunan Rakamlar Ne Anlama gelir?
Lastiklerin üstünde bazı harf ve rakamlar bulunuyor. Bu harf ve rakamlar, lastiklerin hız endeksi, genişliği, yüksekliği, jantın inç kıymeti şeklinde bilgileri mevzusunda sürücülere informasyon verir.
Bu yazımızda, otomobil lastiği çeşitlerine dair ihtiyacınız olan tüm temel detayları bir araya getirmeye çalıştık. Eğer bu mevzu dikkatinizi çektiyse Arabam Garaj‘daki lastik kampanyamıza derhal göz atabilirsiniz.