Volan Ne İşe Yarar Nedir Tamiri Çözümü Maliyeti
Volan, ateletiyle krankın yanma saatinde döndüğü tork ve hızlıca dönmesini gerçekleştiren parçadır. Şu demek oluyor ki motorun yanma esnasında ürettiği enerjiyi depolar ve yanma aralarında krankın benzer süratte ve torkta oldukca dalgalanmadan dönüşünü sağlar. Hafifçe baş karışıklığı yarattığının farkındayız. hali birazcık daha açalım.
Krank bir devir dönerken devamlı aynı süratte dönmez, tek devirde 4 kez yanma olur ve her yanma krankı sıkıştırma esnasında kaybetmiş olduğu güçten daha oldukca güç sunarak daha süratli çevirir. Bunu bir bisikletin tekerleğini elinizle iterek deneyebilirsiniz. Her itme aralığında tekerleğin sürati değişecektir. İşte volan tam da burada işe yarıyor. Hacmi ve genişliği vasıtası ile krankın anında yavaşlamasını engelleyip daha azca dalgalı devirde dönmesini sağlıyor. Hem de marş motorunun krankı çevirmesi amacıyla de motor dişlisi volantın üstünde yer edinen dişliyi döndürüp, motorun çalışabilmesi amacıyla ilk hareketi volan üstünden verir.
Unutmadan bu parçanın Türkçe’de adı volan iken gene dilimize Fransızca’dan gelen volant da deniyor. İngilizcesi ise flywheel. Bu yazı da iki adı de kullanacağım.
Volan Arabanın Neresinde?
Krankın şanzıman çıkışında belirleme edilen parçayı dışarıdan görmeniz pek mümkün değil. Fakat ya arabanın altına girip şanzıman ile motorun birleştiği yerde belirleme edilen tahliye deliğinden küçük bir parçasını görebilir, ya da marş motorunu sökerek gene ucundaki dişliyi görebilirsiniz.İki türlü volan olup, bunlardan birisi baskın oranda oldukca sarfedilen durağan(durgun) volan -ki volan denilince akla bu gelir. İkincisi gezen volan ya da dinamik volan denen çeşidi. Aralarındaki fark, normalde baskı plakası üstünde olan yayların parça üstünde bulunmasıdır. Sözgelişi Ford 1.8 TDCI motorlarda gezen türü yer alır iken fazlası zaman bozukluklandıktan sonrasında pahalı olması sebebiyle durağan(durgun) volana döndürülür. Ayrıca dinamik mi kullansam durağan(durgun) mi kullansam sorusu en oldukca sorulan sorulardan birisidir. İkisini de kullanabilmeniz mümkün Bütçeniz neye elveriyorsa.
Volan Dişlisi Bozulursa Ne olur
Artık konumunu ve ne işe yaradığını anladığınıza gore bozuklukları ve sendromlerine geçebiliriz. İnsanların en oldukca başına gelenlerden birisi volan dişlisinin bozulması. İlk paragrafta anlattığımız şeklinde, marş dişlisi motora ilk hareketi sunabilcek amacıyla parça üstünde yer edinen dişli aracılığı ile kranka döndürme enerjisini aktarır. Bu dişli bir halde kırıldığı ya da şeklen bozulmuş olduğu zaman marş motoru dişlisi parça üstünde tak kalır ya da boşa döner ya da kırık dişliden kaynaklı parçayı döndüremez. Dolayısı ile araç da marş alıp çalışmaz. Hal böyle olunca aracı vurdurarak (doğrusu aracı 2. vitese alıp, debriyaj basık iken itip debriyajı ansızın bırakarak) çalıştırabilirsiniz. Volan dişlisi değişimi ile bu bozuklukyı giderebilirsiniz sadece bu prosedürü kendiniz yapamazsınız. Bu onarım amacıyla parça parasından daha oldukca işçilik parası ödersiniz. Dişli bozukluksı ansızın olabileceği şeklinde dişlide daha ilkin olabilecek çatlak ya da eğiklik sebebiyle marş esnasında ses yaparak sendrom de verebilir. İyi yönü bu bozukluk yüzünden yolda kalmazsınız fena yönü onarımi pahalıdır.
Volan Çatlarsa Ne Olur?
Volan çatlağı belirleme edilemediği takdirde ciddi probleme neden olur. Çatladığı yere gore hissedebilir ya da hissedemeyebilirsiniz. Çatlak zaman amacıylade yürüyecek ve somun deliklerine ilerleyecektir. Göbek ile bedennin ayrı bulunmuş olduğu parçalarda ayrılmaya namacıyla olacaktır. Bu tür bir ilerlemede yolda kalırsınız. Aracın motor ya da şanzımanında zarara namacıyla olmayacaktır fakat yolda kalmak esasen yeteri kadar sinir bozucu olur. Bu bozuklukya önlem amacıyla baskı balata değişiminde kesinlikle parçayı da iyice denetim ettirin. Çatlak, atık ya da deformasyon var ise parçayı onarım ettirin ya da değiştirin. Çatlaklar iyi bir tornacıda onarılabilir.
Volan Kırılırsa Ne Olur?
Bu parçada başınıza gelebilecek en fena şeydir. Kırıldığı an krank, şanzımanı tahrik edemeyeceğinden otomobil vitesi boşa almışsınız şeklinde tepki verecektir. Hal böyle olunca çekici çağırmaktan öteki yapabileceğiniz bir şey bulunmuyor. Tamiri amacıyla kırığın nereden bulunmuş olduğu mühim. İyi tornacı kolaylıkla volanı onarabilir. Bu tür kırıklar çoğu zaman göbek ile gövde içinde oluşur. Volan parça fiyatı çoğu zaman 1000 lira civarındadır ve işçilik amacıyla de yaşadığınız bölgeye gore değişmekle beraber 500 liradan aşağı ödemezsiniz. Onarım vakitı araca gore değişmekle beraber 1 gün sürebiliyorken, bazı vasıtalarda 2-3 saat amacıylade de değişiklik mümkündür.
Unutmadan krank mili pozisyon sensörü de bazı vasıtalarda bulguyu bu parçanın üstünde belirleme edilen manyetik bir alandan alır. Yukarıda anlattığım görevler ve bu görevden öteki da bir vazifiyeti yoktur.
